Süreğen Burun İltihapları

SÜREĞEN BURUN İLTİHAPLARI

Bu terim altında birbirleriyle ilgisi olmayan, yalnızca evrim süreleri aynı olan burun hastalıkları toplanır.

Nezleli burun iltihapları

İki yanlı, sürekli, sümüklü ya da sümüklü-irinli bir akıntı, yani sürekli bir nezle biçiminde ortaya çıkarlar.

Çocuklarda çok sık görülürler ve başlıca sorun, bir sinüs iltihabı olasılığı bir yana bırakıldıktan Sonra, nedeni ortaya çıkarmaktır.

Nedenler arasında şunlar sayılabilir:

— burun solunumu bozukluğu (yutak bademciği büyümesi; polipler; burun bölmesi çarpıklığı);

— mukoza körelmesi;

— bir alerjiye bir enfeksiyon eklenmesi;

— metabolizma ya da iç salgı bezleri bozuklukları.

Bu etmenlerin sık sık birarada bulunabilmeleri, tedavinin güçlüğünü açıklar. Çeşitli etmenlerin birarada bulunması durumunda, hastalığa yolaçan etmenlerin ortadan kaldırılmasından sonra, İlıca sularıyla tedavi son derece yararlı olmaktadır.

Tıkayıcı burun iltihapları

Az ya da çok sürekli iki yanlı bir tıkanmayla ortaya çıkarlar.

İki klinik biçim ayırdedilebilir: Mukozanın aşırı gelişmesi kökenli burun iltihapları; ödemli burun iltihapları.

Mukozanın aşırı gelişmesi kökenli burun iltihapları

Başlangıçta yatar durumdayken, bazen de yan-yatarken ortaya çıkan, sonra sürekli olan bir tıkanıklıkla nitelenirler. Burun muayenesinde, alt boynuzcuk düzeyinde belirgin mukoza büyümesi, hastalığın değişik evrelerine uyan görüntüleriyle (kırmızı, kanla dolu, kokainle büzüşen bir mukoza; grimsi, aşırı büyümüş, büzüşmeyen bir mukoza; yozlaşmış olgunca mukoza) birlikte görülür.

Bu burun iltihabının kaynağında bünyesel, besinlerle ilgili (oburlar, alkol), mesleksel (tahriş edici buharlar), ilaçlarla ilgili (Rawolfia bileşiklerinin kullanımı; özellikle de yerel damar büzücülerin aşırı kullanılması) birçok etmen- bulunabilir.

Ödemli burun iltihapları

Burun ya da burun-sinüs alerjisinin gelişme ve değişmesinin sonucudurlar. Burun muayenesinde solgun, ödemli, az büzüşen bir mukoza ya da yuvarlak, yumuşak beyazımsı, özellikle orta mecraya (meatus) yerleşmiş polipler görülebilir. Tıkanıklık ancak bu kütlelerin kıskaçla çıkarılmasıyla ortadan kaldırılabilir. Polipler sık sık, hattâ bazen sinüslere uygulanan geniş girişimlerden sonra bile tekrarlayabilirler. Günümüzde vidien sinirin kesilmesiyle tedavi den< inmektedir.

Mukoza korelmesi kökenli burun iltihapları

Çoğunlukla kabuklar bulunmasıyla kendilerini gösterirler.

Ozenalı burun iltihabı

Nedeni pek bilinmeyen, ailesel, günümüzde gerileme gösteren bir hastalıktır. Genellikle kadınlarda görülür. Çok kötü koku (tahtakurusu kokusu) alma duygusu ve burundan yeşilimsi kabuklar gelmesi, teşhisi hemen koydurur.

Burun muayenesinde, burun boşluklarında mukoza ve boynuzcuklar üstünde önemli körelme görülür (oysa hasta, çoğunlukla bir tıkanma duygusundan yakınır). Koku alma duyusunda da azalma vardır. Hastalık yutağa, gırtlağa ve östaki borusu orta kulak boşluğu sistemine yayılabilir.

Ozenalı burun iltihabı, nedeni bilinmeyen, Eyriesin bulduğu ameliyat yöntemiyle kısmen iyileşen bir hastalıktır. Ameliyat, mukoza altına akrilik çomakları konulmasına dayanır.

Tedavi yolları

İlaç tedavisinin yalnızca hastalığı hafifletici etkisi vardır: Yumuşatıcı maddeler püskürtülerek kabukların yumuşatılması, serum fizyolojikle yıkama, streptomisinli merhemler, izoniyazit ile genel tedavi, kaplıca kürleri. Cerrahi tedavinin amacı, burun boşluklarının açılmasını sağlamaktır. En eskisi Eyries yöntemi (mukoza altına akrilik çomakları yerleştirme) ve en yenisi teflon macunu şırıngası olan birçok yöntem kullanılır. Günümüzde vidien sinir kesilerek ya da dondurularak, mukozanın beslenmesi değiştirilmeye çalışılmaktadır.

Ozenasız burun iltihapları

Nedenleri çok çeşitlidir: Enfeksiyon hastalıklarının (grip, kuşpalazı) bıraktığı izler; yerel tedavilerin kötü kullanımı (püskürtmeler, dağlamalar), tozlu ya da tahriş edici bir ortamda yaşama (zehirleyici buharlar).

Belirtiler, ozenaya göre daha belirsizdir.- Tekrarlayıcı kabuklar bulunması. Çoğunlukla yalın bir muayene, teşhisi koymayı sağlar.

Özel burun iltihapları

Seyrek Taşlanmalarına karşın içlerinden ikisi önemlidir. Özellikle kıkırdağa yerleşen verem, yaralaşmalar ve kabuklarla belirir. En klasik biçimi burun bölmesinin ön bölümünden ya da üst boynuzcuğun tepesinden başlayan deri veremi biçimidir. Kabukların altında, sonradan yaralaşarak kıkırdağın yıkımına (bölmenin delinmesi; çekme) kadar giden küçük kütleler saptanır. Sonra verem, burun derisine yayılır.

Frengi, özellikle kemiğe yerleşir ve üçüncü evresinde doku ölümü başlayıp kemik parçalanır. Günümüzde yalnızca kemik delinmesi, yalancı ozenalı körelme ya da burunda biçim değişikliği gibi izleri görülmektedir.

DAMAR KASILMASI KÖKENLİ BURUN İLTİHAPLARI

Seröz bir akıntıya ve ödeme yolaçan mukozanın atardamar kılcal damar genişlemesi evrelerine bağlı olarak, dönem dönem gelen nöbetlerle gelişir.

Nöbetler aksırmalarla başlar; aksırmaları genellikle bol miktarda, burnu tıkayan seröz burun akıntısı izler. Çoğunlukla sinüslerin mukozası da hastalandığı için, bu hastalıkları burun-sinüs alerjisi bölümünde inceleyeceğiz.

Burun oluşum bozukluklarına uygulanan burun onarma ameliyatı, resimdeki hastada bozuk kemik – kıkırdak burun iskeletini düzeltmeye yardım etmektedir. Birbirine dik (2) iki daldan oluşan plastik maddeden yapılı bir yama konulur. Sonuçta yapılan röntgen muayenesi, ameliyatın başarılılığını gösterir.