Tükürük Bezleri Hastalıkları

TÜKÜRÜK BEZLERİ HASTALIKLARI

Bu hastalıkların incelenmesi son derece karmaşık olduğu için, bu bölümde temel veri ve tanımları sıralamakla yetineceğiz.

Tükürük, ağız boşluğuna kulakaltı (parotis), çenealtı ve dilaltı tükürük bezleri tarafından salgılanır. Renksiz ve hafifçe yapışkan bir sıvıdır. 24 saatte salgılanan tükürük hacmi 800-1500 sm3 arasında değişir. Tükürüğü salgılayan bezlerin salgılamaya katılışları, hem niteliksel hem niceliksel açıdan farklıdır.

Tükürük salgılamasının artması

Tükürük salgılanması hacminde bir artma (siyalore ya da pityalizm) sözkonusudur. Bu salgılama artışı yutulabilir ya da tükürüklerle dışarıya atılabilir. Aşın miktarda yutulması, hava yutma (aerofaji) gibi bozukluklara yolaçabilir. Tedavi nedene yöneliktir; ama, çoğunlukla, tükürük salgılamasını önleyici ilaçlarla ve yatıştırıcılarla, belirtilerin giderilmesine yönelik tedavi uygulamak gerekir.

Tükürük azalması ve ağız kuruluğu

Tükürük azalması (asiyali), tükürük salgılamasının azalmasıdır. Ağız kuruluğu (kserestomi) ise, her türlü tükürük salgılamasının bütünüyle durmasıdır.

Septisemi, tifo ya da zatürre gibi bazı genel hastalıklar sırasında, değişik şiddette bir tükürük azalması gözlenir ve çoğunlukla ihtilat olarak, kulakaltı bezinin ya da çenealtı bezinin iltihaplanmasına yolaçan bir ağız iltihabına neden olabilir. Tükürük bezlerinin hastalıklarında, tükürük azalması değişkendir. Tedavi genellikle nedene yöneliktir, yani tükürük azalmasının ya da ağız kuruluğunun nedeni ortadan kaldırılmalıdır.