Dil Hastalıkları

DİL HASTALIKLARI

Ağız boşluğunun önemli organı dil, 17 kastan oluşmuştur; damar ve sinir bakımından da çok zengindir. Dil, klinik muayene sırasında titizlikle muayene edilmelidir; çünkü, birçok hastalığın ortaya çıkarılmasını sağlayabilir.

DOĞUŞTAN OLUŞUM BOZUKLUKLARI

Dilin bulunmamasına son derece ender raslanır.

Doğuştan dil yapışıklıklarının tam olmalarına da ender raslanır. Kısmi yapışıklıklar dil hareketlerini, emmeyi ve konuşmayı engellerler. Yapışıklıkların tedavisinde, elden geldiğince erken yaşta dil gemciğini kesmek yeterlidir.

Dil büyüklüğü (makroglossi), dilin aşırı büyük olmasıdır; nedeni bilinmeyen bir bozukluktur, değişik işlevlerin bozulmasına, hattâ diş kemerlerinde biçim bozukluklarına yolaçabilir. Tedavisi güçtür; çoğunlukla ameliyatla kesip çıkarmaya ya da ışın tedavisine dayanır.

İYİCİL URLAR

Doğuştan kistler

Emme ve yutma bozukluklarına yolaçarlar; hattâ, büyük oldukları zaman solunumu engellerler. Gözle ve elle muayenede saptanan bu kistlerin evrimi oldukça yavaştır.

Tedavi, ameliyatla çıkarmaya dayanır.

Mukoza kistleri (Dilaltı kurbacığı: ranula)

Dil ucunun alt yüzüne yerleşirler.

Kist dermoyitler Yağ urları (lipomlar)

Ender raslanırlar; özellikle erkekte, erişkin yaşta gözlenirler. Yağ uru genellikle bir ceviz bü-yüklüğündedir; çoğunlukla yumuşaktır; ama bazen, kıvamı kemik sertliğine varabilir. Hiç bir bozukluğa yolaçmaz; yalnızca büyük olursa, hastayı rahatsız eder.

Teşhis, ameliyat parçasının muayenesiyle doğrulanır. Yağ urunun evrimi yavaştır ve hiç bir ihtilata yolaçmaz.

Tedavi, ameliyatla çıkarmaya dayanır.

Lenf yolları urları (lenf anjiyomlar)

Dil büyüklüğüne yolaçarlar. Teşhis özellikle doku incelemesiyle konur. Bu hastalık ağrısızdır; ama araya iltihaplı dönemler girebilir.

Damar urları (anjiyomlar)

Çok ender raslanırlar. Tanecikli hücreli urlar ya da Abrikossof urları

Çeşitli nedenlerin etkisiyle oluştukları ileri sürülmüştür: Isırma ya da tahriş; lökoplazi; epitel uru; asalak hastalıkları. Erişkinde (gerek erkek, gerek kadın) daha sık raslanır, çeşitli yerlere yerleşebilirler. Çoğunlukla, dilin yan kenarında ya da üst yüzünde yerleşmiş bir mercimek büyüklüğündedirler. Evrimleri yavaştır, bisturi ile çıkarıldıktan sonra tekrarlamazlar.

Dil guatrı

Yutma ve konuşma bozukluklarına yolaçar. Teşhis, röntgen ve radyoaktif iyotla muayene sayesinde konur. Ameliyatla çıkarılır.

Doğuştan dil büyüklüğünün yanısıra, akromegali (hipofiz ön lob gelişme hormonunun fazla salgılanmasında), tiroyit yetmezliği (miksödem, cüDil büyüklüğü. Bu dilin hacmi, diş kemerleri arasındaki kullanılabilir yere göre hafifçe daha büyüktür. Dil kenarlarında diş izleri gözlenmektedir.

çelik), damar ve lenf yolları urları, Recklinghausen hastalığı (paratiroyit bezinin aşırı çalışmasında) ve yaygın amiloyidoz gibi hastalıklarda dil büyümesi gözlenir.