Kulak Muayenesinde ve Tedavisinde Klinik Çeşitleri

KLİNİK ÇEŞİTLER

Kulak muayenesi, kulak zarında ya da işitme yolunda herhangi bir bozun olup olmadığını gösterir.

İletim sağırlığı

Otoshleroz sık görülen bir sağırlık tipidir; üzengi kemiği ekleminin sertleşmesi ve sabitleşmesine bağlıdır. Eskiden güç olan, ama günümüzde mikroskopaltı yöntemle çok kolaylaşan bir ameliyatla iyileştirilir.

Dış kulağın hastalanması

Genellikle yalın bir kulak kiri tıkacı (buşon) sözkonusudur ve kulağın yıkanması iyileşmeyi sağlar.

Kulak zarının delinmesiyle birlikte orta kulağın hastalanması

Bu durumda ivegen ya da süreğen olabilen bir kulak iltihabı (otit) sözkonusudur. Bazen akıntı yoktur; o zaman kulak zarında eski bir kulak iltihabına bağlı nedbeleşme kalıntıları vardır.

Kulak zarı delinmeksizin orta kulağın hastalanması

İvegen biçiminde seröz ya da irinli olabilen, az ya da çok ivegen bir kulak iltihabı sözkonusudur.

Süreğen biçimlerde sağırlık, kemikçikler zincirindeki bir işlev bozukluğuna bağlıdır. Bu bozukluk, ya üzengi kemiğinin oval pencere içinde hareketsizleşmesinin (otoskleroz) ya da çoğunlukla iltihap sonrası yapışıklıklara bağlı kısmi bir hareket azlığının sonucudur.

Otoskleroz

Nispeten sık görülen bu sağırlık, üzengi kemiğinin, eklem yüzeyinin sabitleşmesi sonucu hare-ketsizleşmesine bağlıdır; daha çok genç kadınlarda raslanır ve çoğunlukla hamilelik, durumu ağırlaştırır.

İşitme ölçümü bulguları bir iletim sağırlığın-dakilerdir. Bunlara Lewis belirtisi eklenebilir: Normal kişide ya da algılama sağırlığında tragus (kulak kepçesi çukurunun ön kenarı üstündeki kıkır-daksı çıkıntı) üstüne uygulanan diyapazon, kemik yolundakinden daha iyi duyulur (kıkırdak iletisi); otosklerozda, kemik iletimi ve kıkırdak iletimi arasındaki fark yokolur.

Hastalık, başlangıç döneminde tipik bir iletim sağırlığıyken, ikincil olarak iç kulağa yerleşmesiyle, yavaş yavaş karma tipe dönüşür.

Otoskleroz ameliyatla iyileştirilebilir. Güç olan pencere açma (fenestrasyon) ameliyatının yerini, daha yalın bir girişim almıştır: Orta kulağın açılmasından sonra, hareketsizleşmiş üzengi kemiği çıkarılır ve yerine plastikten bir çengelli piston konur.

İç kulak henüz sağlamsa ya da çok fazla bo-zulmamışsa hastaların yüzde 95′inde, işlevsel sonuç iyidir. Böylece, bu ameliyat sayesinde, eskiden ilerleyici özelliğinden ötürü çok tehlikeli olan oio_sk-leroz kökenli sağırlığın geleceği değişmiştir. İç kulağın çok fazla hastalandığı ameliyat edilemeyecek hastalarda, bir işitme protez aygıtı işitmeyi düzeltebilir, ama hastalığın ilerlemesini durdurmaz.

Yutağın burun parçası bozunlan kökenli kulak iltihabı

Süreğenleşmiş bir seröz kulak iltihabını ya da eskiden orta kulak östaki borusu nezlesi diye adlandırılan hastalığı izler. Asıl’ bozun, burundaki bozunlar sonucunda östaki borusunun tıkanmasıdır. Kulak muayenesinde büzülmüş, çekilmiş, az ya da çok kalınlaşmış ve sertleşmiş bir kulak zarı görülür; bu bozun da üzengi kemiğinin sabitleşmesiyle sonuçlanabilir (Sourdille’in ikincil otosk-lerozu). Tedavi özellikle ilaç tedavisidir: Östaki borusunun tedavisi; kükürtlü ılıca suları. Kuraldışı durumlarda, ikincil bir üzengi kemiği hareketsizleşmesinden kuşkulanıldığında, ameliyata başvurulabilir.

Algılama sağırlığı

İvegen ya da tersine yavaş ilerleyerek süreğen olabilir.

Ne türde olursa olsun, işitme muayenesi dalız muayenesiyle, sinir muayenesiyle ve göz muayenesiyle tamamlanmalıdır.

İvegen sağırlık

Travma kökenli olmasına (şakak kemiğinin kaya parçası kırığı), nispeten ender raslanır.

İltihap kökenleri arasında bir kulak iltihabı ya da virüs enfeksiyonu (grip, zona, kabakulak, frengi) kökenli bir dolambaç (labirent) iltihabı sayılabilir.

Damarlarla ilgili nedenler daha önemlidir: A-pansız sağırlıklara yolaçarlar. Ender olarak, işitme ve denge işlevlerini apansızın yokeden dolambaç içi kanama sözkonusudur. Daha sık olarak, salyangoz atardamarının ya da dallarının çaplarında spazm, aterom ya da tromboz nedeniyle bir azalma görülür. Bu durumda, acil tedavi gereklidir; çünkü birkaç gün sonunda, duyu hücrelerinin oksijenden yoksun kalmalarına bağlı olarak ortaya çıkan bo-zunların onarılması olanaksızdır.

Tedavi spazm çözücü (antispazmodikler), özellikle de damar genişletici ve pıhtılaşma önleyici ilaçlar verilmesine dayanır.

Acil olarak uygulandığında, çoğunlukla işitmenin yeniden kazanılmasını sağlar.

Süreğen sağırlık

Az ya da çok ilerleyicidir. İç kulak kökenli sağırlık ve işitme siniri kökenli sağırlık arasında ayrım yapmayı sağlayan işitme ölçümü, teşhisin konmasını sağJar.

İç kulak kökenli sağırlık

Salyangoz borusunun iç yüzünde yeralan Cor-ti organının duyu hücrelerindeki bir bozunun sonucudur. Apansızın başlayan bir sağırlığı izleyebilir; hızlı ilerliyorsa ilaç ya da kimyasal madde-

Bu sağır çocuklar, bir ayna önündeki egzersizler sayesinde yaşıtlarının düzeyini izleyebilmektedirler.

lerin yolaçtığı bir zehirlenme araştırılmalıdır. Bazı antibiyotiklerin (özellikle streptomisin, onun dışında kanamisin, gentamisin) yolaçabildiği bir zehirlenmede hastalık hızla ilerler. Karbon monoksit, kinin ve aspirin zehirlenmeleri de hastalığa yolaçabilir. Üremiler, şeker hastalığı (ender olarak), özellikle de atardamar sertliği gibi iç hastalıklarının yolaçtığı sağırlık, belirgin biçimde ilerleyicidir; kolesterol ve yağ düzeyleri incelenmelidir.

Bu sağırlıkların ortaya çıkışından, kalıtımsal olabilen bir salyangoz dirençsizliği sorumlu tutulmaktadır.

Nedenler arasında, ses travmalarına özel bir yer ayırmak gerekir. Bu ses travması, patlamalar-daki gibi apansız ya da meslek sağırhklarındaki (gürültülü ortamlarda çalışan işçilerde) gibi ilerleyici olabilir.

İşitme siniri kökenli sağırlık

Sinir lifleri ya da sinirin kendi hastalanabilir ya da çekirdeksel (sinirin çekirdeği hastalanır) ve merkezi olabilir.

En sık raslanan neden yaşlanmadır. 40 yaşına doğru ortaya çıkar; bazı durumlarda hızlanmasına karşın, genellikle yavaş ilerleyicidir. Tedavide, sinir dokusunun tümünün kanla daha iyi sulanmasını sağlayan damar genişletici ilaçlar kullanılır.

Sinir iltihapları (nevritler)

Çoğunlukla hızlı başlarlar. Eskiden sinir iltihaplarından frengi sorumlu tutulurdu; günümüzde, çok daha ender Taşlanmaktadır.

Urlar

İşitme siniri uru (nörinom) bulunması ya da bir beyin urunun işitme sinirine bası yapması durumunda, röntgen, teşhise büyük ölçüde yardımcı olur.